Phòng cháy chữa cháy là một trong những vấn đề quan trọng nhất trong hoạt động kinh doanh của bất kỳ doanh nghiệp nào, bao gồm cả hộ kinh doanh. Việc đảm bảo an toàn phòng cháy chữa cháy không chỉ giúp bảo vệ tài sản, mà còn bảo vệ tính mạng con người. Vậy quy định phòng cháy chữa cháy hộ kinh doanh có những thông tin cần biết? Những thông tin dưới đây của hochiki-fire.com.vn sẽ giúp bạn có được câu trả lời.
Phòng cháy chữa cháy (PCCC) không chỉ là một yêu cầu pháp lý mà còn là yếu tố sống còn giúp bảo vệ tính mạng con người và tài sản. Đối với các hộ kinh doanh cá thể – những đơn vị thường hoạt động ở quy mô nhỏ nhưng lại tiềm tàng nhiều nguy cơ – việc tuân thủ các quy định về PCCC càng trở nên quan trọng hơn.
Quy định về phòng cháy chữa cháy tại Việt Nam
Quy định về phòng cháy chữa cháy được quy định rõ ràng trong các văn bản pháp luật của Việt Nam, bao gồm Luật Phòng cháy chữa cháy và các nghị định, thông tư hướng dẫn thi hành. Những quy định này yêu cầu các hộ kinh doanh phải đảm bảo các điều kiện an toàn phòng cháy chữa cháy, bao gồm việc trang bị thiết bị phòng cháy chữa cháy, hệ thống báo cháy, và tổ chức đào tạo cho nhân viên. Các văn bản pháp luật liên quan:
- Luật Phòng cháy chữa cháy: Đây là văn bản pháp luật quan trọng nhất quy định về các nguyên tắc, biện pháp và hoạt động phòng cháy chữa cháy.
- Nghị định 136/2020/NĐ-CP: Quy định chi tiết một số điều và biện pháp thi hành Luật Phòng cháy chữa cháy và Luật Sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Phòng cháy chữa cháy.
- Thông tư 149/2020/TT-BCA: Hướng dẫn thực hiện một số điều của Nghị định 136/2020/NĐ-CP.
Thực trạng cháy nổ tại các hộ kinh doanh hiện nay
Theo thống kê của Cục Cảnh sát PCCC và Cứu nạn cứu hộ, mỗi năm Việt Nam xảy ra hàng nghìn vụ cháy, trong đó gần 30% xuất phát từ các hộ kinh doanh. Nhiều trường hợp thương tâm xảy ra vì thiếu thiết bị báo cháy, hoặc không có lối thoát hiểm. Điển hình là vụ cháy tiệm karaoke An Phú (Bình Dương, 2022) gây thiệt mạng hơn 30 người – một minh chứng đắt giá cho việc lơ là PCCC. Xem thêm: Cách thoát khỏi đám cháy tại quán bar, karaoke.
Mục tiêu của việc ban hành quy định phòng cháy chữa cháy hộ kinh doanh
Các quy định phòng cháy chữa cháy hộ kinh doanh giúp:
- Ngăn chặn cháy nổ từ sớm.
- Bảo vệ tính mạng, tài sản của chính bạn và cộng đồng.
- Tăng uy tín, an toàn trong kinh doanh.
- Tránh bị xử phạt hoặc đình chỉ hoạt động.
Căn cứ pháp lý liên quan đến PCCC cho hộ kinh doanh
Các văn bản pháp luật chính hiện hành
- Luật PCCC năm 2001, sửa đổi bổ sung năm 2013.
- Nghị định 136/2020/NĐ-CP: quy định chi tiết Luật PCCC.
- Thông tư 149/2020/TT-BCA: hướng dẫn cụ thể về điều kiện, thủ tục cấp giấy phép.
Tất cả đều nêu rõ trách nhiệm và nghĩa vụ của hộ kinh doanh trong việc đảm bảo an toàn PCCC.
Sự khác biệt giữa hộ kinh doanh và doanh nghiệp trong PCCC
Mặc dù quy mô nhỏ hơn doanh nghiệp, nhưng hộ kinh doanh vẫn có nghĩa vụ đảm bảo:
- Trang thiết bị hệ thống báo cháy, chữa cháy, PCCC phù hợp ngành nghề.
- Có người được huấn luyện PCCC cơ bản.
- Tuân thủ điều kiện PCCC khi kinh doanh tại khu dân cư.
Trách nhiệm pháp lý khi vi phạm quy định PCCC
Bạn còn nhớ vụ cháy quán karaoke ở Bình Dương năm 2022 không? Hay vụ cháy nhà trọ mini ở Hà Nội gây chết người? Đó là những lời cảnh tỉnh rất rõ ràng. Một khi đã cháy, hậu quả không chỉ là tài sản mất trắng mà còn ảnh hưởng nghiêm trọng đến uy tín kinh doanh, thậm chí còn vướng vào pháp luật. Nếu hộ kinh doanh không tuân thủ quy định phòng cháy chữa cháy hộ kinh doanh:
- Có thể bị phạt hành chính từ 300.000 đến 50 triệu đồng.
- Trường hợp nghiêm trọng có thể bị đình chỉ hoạt động, hoặc xử lý hình sự nếu gây thiệt hại.
Những quy định cụ thể hộ kinh doanh cần tuân thủ trong PCCC
Điều kiện tối thiểu về PCCC
Hộ kinh doanh phải đảm bảo:
- Có ít nhất 1 bình chữa cháy xách tay phù hợp với diện tích và tính chất kinh doanh.
- Có thiết bị báo cháy, thoát nạn rõ ràng, đặc biệt nếu sử dụng nhiều tầng hoặc nằm trong khu đông dân cư.
Trang bị phương tiện PCCC tại chỗ
- Bình chữa cháy CO2 hoặc bột.
- Móc treo, bảng hướng dẫn sử dụng bình chữa cháy.
- Đèn chiếu sáng sự cố và biển chỉ dẫn thoát hiểm.
Lối thoát nạn, cửa thoát hiểm
- Không được khoá, che chắn lối thoát hiểm.
- Tối thiểu phải có 1 lối thoát nạn rõ ràng và không bị cản trở bởi hàng hóa.
Đăng ký kiểm tra định kỳ hệ thống PCCC
Cảnh sát PCCC địa phương có quyền:
- Kiểm tra định kỳ hoặc đột xuất.
- Xử lý nếu phát hiện hệ thống không đạt yêu cầu, thiết bị hư hỏng, quá hạn.
Căn cứ pháp lý liên quan đến PCCC cho hộ kinh doanh
Luật Phòng cháy chữa cháy 2001, sửa đổi 2013
Đây là nền tảng pháp lý chính quy định về quyền và nghĩa vụ của cá nhân, tổ chức trong công tác PCCC. Theo luật này, mọi cơ sở sản xuất, kinh doanh đều phải đảm bảo điều kiện an toàn về PCCC theo quy định phòng cháy chữa cháy hộ kinh doanh. Ngoài ra bạn cũng cần phải tiến hành thực hiện kiểm tra bảo trì hệ thống báo cháy để hệ thống của mình có thể hoạt động một cách ổn định nhất.
Nghị định 136/2020/NĐ-CP và Thông tư 147/2020/TT-BCA
Hai văn bản này hướng dẫn chi tiết về việc phân loại cơ sở, thẩm định, kiểm tra và cấp phép PCCC. Hộ kinh doanh nằm trong diện này cần đặc biệt lưu ý vì có thể bị xử phạt nếu không chấp hành đúng.
Quy định về phân loại cơ sở và quy mô hộ kinh doanh
Không phải hộ nào cũng cần xin giấy phép PCCC. Nhưng nếu bạn kinh doanh các ngành nghề có nguy cơ cháy nổ cao hoặc có mặt bằng diện tích lớn hơn 300m2 thì chắc chắn bạn thuộc diện phải tuân thủ đầy đủ.
Các bước chuẩn bị PCCC dành cho hộ kinh doanh mới
Lập kế hoạch, mua thiết bị PCCC
Đừng để nước đến chân mới nhảy! Ngay từ khi chuẩn bị mở cửa hàng, bạn nên tìm hiểu quy định phòng cháy chữa cháy hộ kinh doanh, từ đó thực hiện:
- Liệt kê các thiết bị cần thiết.
- Mua từ các đơn vị uy tín, đúng tiêu chuẩn.
Tập huấn, đào tạo kỹ năng PCCC cơ bản
- Mời chuyên gia PCCC về hướng dẫn.
- Tự học qua video hướng dẫn từ Bộ Công an.
- Tổ chức diễn tập định kỳ với nhân viên.
Chủ động làm việc với cơ quan PCCC địa phương
- Xin tư vấn miễn phí.
- Họ sẽ giúp bạn đánh giá rủi ro và hướng dẫn cách khắc phục.
Câu hỏi thường gặp về quy định phòng cháy chữa cháy hộ kinh doanh
Tôi là hộ kinh doanh, tôi phải đảm bảo những yêu cầu cơ sở vật chất và thiết bị PCCC nào?
- Theo quy định, hộ kinh doanh phải đảm bảo các yêu cầu cơ sở vật chất và thiết bị PCCC như sau:
- Phải có một bộ hồ sơ năng lực, kinh nghiệm của nhà thầu PCCC có thẩm quyền.
- Sàn trang, lát gạch kính phòng cháy chữa cháy.
- Bồn chứa dầu mỡ dùng làm phân bón hoặc làm nguyên liệu sản xuất hàng hóa phải được che chắn kín.
- Trang thiết bị và vật tư chữa cháy phải được bố trí tại các vị trí dễ tiếp cận, dễ sử dụng.
- Có hộc điện thoại, có bàn hoặc tủ đựng tài liệu phòng cháy chữa cháy, hoặc có giá để đặt tài liệu phòng cháy chữa cháy.
Tôi là hộ kinh doanh, tôi phải đảm bảo những yêu cầu đào tạo, huấn luyện PCCC nào?
- Theo quy định, hộ kinh doanh phải đảm bảo các yêu cầu đào tạo, huấn luyện PCCC như sau:
- Phải cử người quản lý, người đứng đầu cơ sở kinh doanh đi học khóa PCCC bắt buộc.
- Có đầy đủ hồ sơ lưu trữ về các kiến thức, kỹ năng của người làm công tác PCCC.
- Người bảo vệ phải được đào tạo về PCCC bắt buộc.
- Người bảo vệ phải có chứng chỉ PCCC do cơ quan có thẩm quyền cấp.
Tôi là hộ kinh doanh, tôi phải đảm bảo những yêu cầu nội quy PCCC nào?
- Theo quy định, hộ kinh doanh phải đảm bảo các yêu cầu nội quy PCCC như sau:
- Tiêu lệnh chữa cháy, nội quy PCCC phải được lập và công khai tại cơ sở kinh doanh.
- Phải dán biển cảnh báo và hướng dẫn về PCCC.
- Phải có hệ thống thông tin liên lạc.
- Phải có phương án chữa cháy, phương án sơ tán, phương án ứng phó sự cố.
Tôi là hộ kinh doanh, tôi phải đảm bảo những yêu cầu trình tự, thủ tục báo cháy, báo cháy và ứng phó sự cố nào?
- Theo quy định, hộ kinh doanh phải đảm bảo các yêu cầu trình tự, thủ tục báo cháy, báo cháy và ứng phó sự cố như sau:
- Phải có hệ thống báo cháy tự động.
- Phải có người để ý, người báo cháy.
- Phải có phương án sơ tán.
- Phải có phương án ứng phó sự cố.
Tôi là hộ kinh doanh, tôi phải đảm bảo những yêu cầu đối với người đứng đầu hộ kinh doanh nào?
- Theo quy định, hộ kinh doanh phải đảm bảo các yêu cầu đối với người đứng đầu hộ kinh doanh như sau:
- Phải hiểu rõ nội dung của các quy định PCCC.
- Phải đảm bảo việc thực hiện các quy định PCCC tại cơ sở kinh doanh.
- Phải chỉ đạo, kiểm tra việc thực hiện các quy định PCCC.
Quy định phòng cháy chữa cháy hộ kinh doanh là một phần quan trọng trong công tác đảm bảo an toàn PCCC ở các cơ sở kinh doanh, trong đó có hộ kinh doanh. Hộ kinh doanh phải đảm bảo các yêu cầu cơ sở vật chất và thiết bị PCCC, đào tạo, huấn luyện PCCC, nội quy PCCC, trình tự, thủ tục báo cháy, báo cháy và ứng phó sự cố, và yêu cầu đối với người đứng đầu hộ kinh doanh.
Tài liệu tham khảo
- Nghị quyết số 97/2019/QH14 ngày 26 tháng 11 năm 2019 của Quốc hội về chương trình xây dựng và hoàn thiện pháp luật năm 2020.
- Nghị định số 38/2021/NĐ-CP ngày 29 tháng 3 năm 2021 của Chính phủ về việc quy định chi tiết một số điều và biện pháp thi hành Nghị quyết số 97/2019/QH14.
- Nghị định số 112/2017/NĐ-CP ngày 06 tháng 10 năm 2017 của Chính phủ về PCCC và xử lý vi phạm hành chính trong lĩnh vực PCCC.