Các loại bình chữa cháy là phương tiện chữa cháy nhanh chóng ban đầu, được trang bị tại các điểm cần thiết, được thiết kế để “chấm dứt” những đám cháy có diện tích nhỏ và mới xuất hiện. Ngày nay, trên thị trường có nhiều loại bình chữa cháy khác nhau, đóng vai trò quan trọng trong công tác phòng cháy và chữa cháy. Chúng thể hiện hiệu quả cao khi dùng để dập tắt đám cháy trong các khu vực kín hoặc nơi có gió ít. Đặc biệt, chúng phù hợp để dập tắt đám cháy tại các thiết bị điện có điện lưu dưới 1 kV và được ưu tiên sử dụng trong trường hợp cần chữa cháy các thiết bị có độ chính xác cao.
Bình chữa cháy là gì?
Bình chữa cháy là một thiết bị quan trọng được thiết kế để đối phó với đám cháy, mà đám cháy thường xuất hiện do sự tương tác của ba yếu tố chính: nguồn lửa, oxy (hoặc khí tương tự) và nhiên liệu. Chúng được đặc biệt chế tạo để loại bỏ ít nhất một trong những yếu tố này.
Bình cứu hỏa hay là bình chữa cháy là thiết bị giúp chủ động dập tắt đám cháy và có thể mang theo dễ dàng, được sử dụng để dập tắt hoặc kiểm soát các đám cháy nhỏ thông qua việc sử dụng nước, bọt, CO2 hoặc bột khô để loại bỏ oxy hoặc ngăn chặn nguồn nhiên liệu có thể tiếp tục cháy. Sự sử dụng đúng cách của bình cứu hỏa có thể nhanh chóng kiểm soát và ngăn chặn sự lan rộng của ngọn lửa.
Các loại bình chữa cháy hiện đại thường đã và đang được làm từ các vật liệu như: Thép, nhôm hoặc hợp kim nhôm, tạo nên một vỏ bảo vệ bên ngoài. Thường có màu đỏ, chúng được thiết kế để chịu được va đập, nhiệt độ và ăn mòn.
Bên trong, bình chứa chữa cháy dạng bột, khí đẩy có thể được nén trực tiếp hoặc được nén vào bình thông qua chai gắn bên trong. Phía trên miệng của bình thường có một cụm van xả, cùng với khóa van và đồng hồ đo áp lực. Vòi và loa phun thường được gắn liền với cụm van xả ở bên ngoài.
Bình chữa cháy được đặt rộng rãi trong nhiều khu vực như: Văn phòng, trường học và gia đình. Để sử dụng bình hiệu quả, quan trọng nhất là người sử dụng cần hiểu rõ về loại đám cháy mà bình đó được thiết kế để đối phó và cách hoạt động của nó.
Các loại bình chữa cháy hiện nay
- Bình chữa cháy dạng bọt foam: Bình chữa cháy dạng bọt foam hoạt động bằng cách dập tắt đám cháy thông qua việc loại bỏ yếu tố nhiệt từ tam giác lửa. Bọt chữa cháy cũng ngăn chặn sự tham gia của oxy từ môi trường xung quanh vào quá trình cháy. Được thiết kế đặc biệt để chữa cháy đám cháy loại A.
- Bình chữa cháy hóa chất khô: Bình chữa cháy hóa chất khô dập tắt đám cháy chủ yếu bằng cách làm gián đoạn phản ứng hóa học trong tam giác lửa. Loại bình này thường được sử dụng rộng rãi, đặc biệt là loại hóa chất khô đa năng, có hiệu quả đối với các đám cháy loại A, B và C.
- Bình chữa cháy hóa chất ướt: Bình chữa cháy hóa chất ướt dập tắt đám cháy bằng cách loại bỏ yếu tố nhiệt từ tam giác lửa và tạo ra một lớp ngăn cách giữa oxy và nhiên liệu. Hóa chất ướt trong bình chữa cháy loại E được sản xuất đặc biệt để chữa cháy đám cháy liên quan đến dầu, mỡ trong nhà bếp.
- Bình chữa cháy co2: Bình chữa cháy CO2 loại bỏ nguyên tố oxy từ tam giác lửa và cũng làm mát đám cháy bằng lượng xả lạnh. Thường được sử dụng trên các đám cháy loại B và C, nhưng hiệu quả thường giảm đối với đám cháy loại A.
- Bình chữa cháy khí sạch: Bình chữa cháy khí sạch dập tắt đám cháy bằng cách làm gián đoạn phản ứng hóa học hoặc loại bỏ nhiệt từ tam giác lửa.
- Bình chữa cháy dạng bột khô: Bình chữa cháy bột khô hiệu quả đối với đám cháy loại A, B và C. Chúng dập tắt đám cháy bằng cách tách nhiên liệu ra khỏi nguyên tố oxy hoặc loại bỏ yếu tố nhiệt. Tuy nhiên, chỉ thích hợp cho đám cháy loại D hoặc kim loại dễ cháy.
- Bình chữa cháy dạng sương mù: Bình chữa cháy sương mù sử dụng nước sương mịn, được ion hóa để có khả năng chữa cháy rộng hơn so với bột chữa cháy, bọt và hóa chất ướt. Có khả năng dập tắt đa dạng đám cháy, bao gồm cả loại A, B, C, E và cháy điện. Thích hợp làm thiết bị duy nhất trong khu vực cần nhiều hơn một loại bình chữa cháy. Xem thêm: Thông số kỹ thuật khi mua bình chữa cháy CO2
Ưu nhược điểm khi sử dụng các loại bình chữa cháy
Ngoài phân loại bình chữa cháy thì thông tin dưới đây sẽ giúp bạn nắm được một số ưu và nhược điểm khi sử dụng các loại bình chữa cháy phổ biến này:
Bình chữa cháy hóa chất khô
- Ưu điểm:
- Hiệu quả đối với đám cháy loại A, B, C.
- Dễ sử dụng và lưu trữ.
- Nhược điểm:
- Không ngăn chặn tái cháy đối với đám cháy loại A.
- Có thể tạo ra bụi và ô nhiễm môi trường.
Bình chữa cháy hóa chất ướt
- Ưu điểm:
- Hiệu quả đối với đám cháy loại A, B, C, E.
- Ngăn chặn sự tham gia của oxy và tạo lớp ngăn cách.
- Nhược điểm:
- Trọng lượng nặng khi đầy đủ nước.
- Đòi hỏi kiểm tra và bảo dưỡng định kỳ.
Bình chữa cháy co2
- Ưu điểm:
- Hiệu quả đối với đám cháy loại B và C.
- Không để lại tác động tiêu cực sau khi sử dụng.
- Nhược điểm:
- Không hiệu quả đối với đám cháy loại A.
- Có thể gây nguy hiểm nếu sử dụng trong không gian hạn chế.
Bình chữa cháy dạng bọt foam
- Ưu điểm:
- Hiệu quả trong việc chữa cháy đám cháy loại A.
- Ngăn chặn sự tham gia của oxy, giảm nguy cơ tái cháy.
- Nhược điểm:
- Không hiệu quả đối với đám cháy loại B, C, D, E.
- Có thể tạo ra môi trường nhờn khi sử dụng.
Bình chữa cháy khí sạch
- Ưu điểm:
- Hiệu quả đối với đa dạng đám cháy.
- Không tạo ra tác động tiêu cực cho môi trường.
- Nhược điểm:
- Chi phí cao.
- Cần kiểm tra định kỳ và bảo dưỡng.
Bình chữa cháy dạng bột khô
- Ưu điểm:
- Hiệu quả đối với đám cháy loại A, B, C.
- Dễ sử dụng và lưu trữ.
- Nhược điểm:
- Không hiệu quả đối với đám cháy loại D, E.
- Tạo ra bụi và có thể làm hại sức khỏe nếu sử dụng trong không gian hạn chế.
Bình chữa cháy dạng sương mù
- Ưu điểm:
- Hiệu quả đối với nhiều loại đám cháy.
- Không gây tác động tiêu cực đáng kể cho môi trường.
- Nhược điểm:
- Chi phí cao.
- Cần kiểm tra và bảo dưỡng định kỳ.
Nắm được thông tin ưu nhược điểm khi sử dụng các loại bình chữa cháy sẽ giúp bạn dễ dàng chọn lựa được sản phẩm phù hợp với nhu cầu sử dụng của mình. Ngoài ra cần tuân thủ các hướng dẫn kỹ thuật, sử dụng đúng loại bình, đảm bảo bình luôn trong tình trạng tốt và đặt ở vị trí thuận lợi để xử lý kịp thời các sự cố cháy nổ.
Chú ý khi sử dụng các loại bình chữa cháy
Khi sử dụng các bình chữa cháy, bạn cần lưu ý một số vấn đề quan trọng sau:
- Đọc kỹ hướng dẫn sử dụng: Hãy đọc kỹ hướng dẫn trên nhãn bình để biết cách mở và vận hành bình một cách đúng cách. Đảm bảo mọi người trong gia đình đều biết cách sử dụng bình chữa cháy.
- Không sử dụng sai loại bình: Chỉ sử dụng bình chữa cháy phù hợp với loại hỏa hoạn được ghi trên nhãn. Ví dụ, không dùng bình dập lửa loại A cho đám cháy do điện. Tốt nhất nên có bình riêng cho bếp.
- Không sử dụng bình hết hạn: Chú ý ngày hết hạn trên bình. Thay bình khi cần để đảm bảo chất chữa cháy còn hiệu quả.
- Kiểm tra định kỳ: Kiểm tra áp suất bình định kỳ, kim chỉ phải ở vùng xanh. Nếu kim chỉ vùng đỏ là bình không đủ áp suất hoạt động.
- Đặt ở vị trí thuận tiện: Đặt bình chữa cháy gần cửa ra vào, vị trí dễ nhìn thấy và tiếp cận. Đặt gần nơi thường xảy ra hỏa hoạn. Mọi người trong nhà cần biết vị trí đặt bình.
Trên đây là những chia sẻ về các loại bình chữa cháy hiện nay, cùng với đánh giá về ưu và nhược điểm của từng loại. Việc lựa chọn bình chữa cháy phù hợp phụ thuộc vào nhiều yếu tố, để đảm bảo an toàn và hiệu quả trong công tác phòng cháy và chữa cháy, quan trọng nhất là hiểu rõ tính năng của từng loại bình và áp dụng chúng một cách đúng đắn.