Xăng dầu và hóa chất nếu xảy ra sự cố cháy đều mang lại nhưng hậu quả cực kì nghiêm trọng, đặc biệt là những đám cháy có quy mô lớn không được dập tắt kịp thời. Xăng dầu là những hóa chất dễ cháy và chỉ cần một nguồn lửa nhỏ hoặc không cẩn thận cũng có thể tạo ra một vụ cháy nổ cực nhanh và nguy hiểm. Nếu phát sinh cháy nổ hóa chất xăng dầu, hậu quả để lại rất to lớn cả về tài sản, con người và môi trường. Chính vì vậy, việc lưu trữ bảo quản các loại hóa chất này cần được thực hiện có khoa học để giảm thiểu các nguy cơ dẫn đến cháy nổ. Vậy cách xử lý nào tốt nhất khi gặp phải những đám cháy từ xăng dầu và hóa chất.
Cách xử lý tốt nhất khi gặp đám cháy từ xăng dầu và hóa chất
Nguyên nhân gây ra cháy xăng dầu, hóa chất
- Sự cố cháy nổ điện gây cháy nổ tại những nơi chữa xăng dầu, hóa chất.
- Sử dụng lửa hoặc điện thoại tại cây xăng có thể gây bắt lửa tới các thùng xăng gây ra hỏa hoạn.
- Dùng xăng dầu, hóa chất để đốt, đun nấu tại nơi có nhiều vật dễ cháy.
- Sử dụng các ngọn lửa trần tại nơi kinh doanh, lưu trữ xăng dầu, hóa chất.
- Để xăng dầu tại nơi trẻ em có thể lấy và nghịch ngợm.
- Các thiết bị sử dụng xăng dầu không đảm bảo an toàn pccc.
Cách xử lý với đám cháy xăng dầu, hóa chất
Cách an toàn nhất để bảo vệ bạn tránh khỏi những sự cố cháy nổ là trang bị cho mình những biện pháp phòng ngừa cháy nổ, đặc biệt là đối với các chất dễ cháy như xăng dầu.
Tuy nhiên, đôi khi những sự cố nằm ngoài khả năng phòng ngừa nên bạn cần trang bị những thiết bị PCCC cần thiết cho gia đình cũng như khu vực chứa xăng dầu để có thể chữa cháy kịp thời.
Phòng ngừa cháy nổ
Phòng ngừa cháy nổ luôn là điều quan trọng trong công tác pccc, một khi đã xảy ra hỏa hoạn thì việc chữa cháy cũng sẽ rất khó khăn. Sau đây là một số cách để phòng ngừa cháy nổ đối với các loại xăng dầu, hóa chất.
- Kiểm tra các thiết bị điện, dây điện thường xuyên để kịp thời phát hiện các sự cố.
- Sử dụng loại aptomat có khả năng tự ngắt khi bị chập điện, hở điện.
- Không nên sử dụng, lưu trữ các loại xăng dầu trong nhà.
- Nếu cần sử dụng xăng dầu trong nhà thì cần đảm bảo an toàn và để tránh xa tầm tay của trẻ em.
- Cấm sử dụng các nguồn lửa như hút thuốc, bật lửa, diêm tại các cây xăng, xưởng hóa chất.
- Không nên thử dùng các loại hóa chất khi không biết rõ về nó.
Có nên sử dụng nước để chữa cháy xăng dầu?
Do nhu cầu sử dụng xăng dầu ngày càng cao của người dân nên các trạm xăng dầu mọc ra như nấm, đặc biệt là tại các thành phố lớn. Các cây xăng thường đặt gần các nơi đông dân cư, xe cộ nên nếu như có sự cố cháy nổ xảy ra sẽ gây ra những hậu quả nghiêm trọng.
Khi có hỏa hoạn xảy ra thì tâm lý chung của mọi người là hoảng sợ và sử dụng mọi thứ có thể để chữa cháy. Tuy nhiên, nếu không có kiến thức và hiểu biết về pccc thì có thể khiến mọi thứ tồi tệ hơn.
Nước có thể chữa cháy cho một số đám cháy nhỏ thông thường như gỗ, dây điện, nhựa…Nhưng đối với đám cháy xăng dầu thì tuyệt đối không được sử dụng nước để chữa cháy.
Lý do là do xăng dầu nhẹ hơn nước nên khi dùng nước chữa cháy sẽ khiến xăng dầu nổi lên trên. Không những không dập tắt được lửa mà còn làm đám cháy lây lan rộng hơn. Chỉ có các vòi nước chữa cháy chuyên dụng của lực lượng pccc mới có thể dập được đám cháy xăng dầu.
Nguyên lý chữa cháy dựa vào việc làm mất nguồn oxy cung cấp cho đám cháy và làm đám cháy tắt. Vì vậy, để dập tắt các đám cháy xăng dầu không thể dùng nước mà cần các loại chất chữa cháy có khả năng ngăn đám cháy tiếp xúc với khí oxy.
Sử dụng bình chữa cháy phù hợp cho từng đám cháy khác nhau
Bình chữa cháy khí CO2
Bình chữa cháy khí CO2 có thể chữa cháy cho nhiều loại vật liệu cháy khác nhau trong đó có xăng dầu và hóa chất. Bình có ký hiệu MTx trong đó x thể hiện lượng khí trong bình, thường là 3kg và 5kg đối với bình xách tay.
Khí CO2 có thể chữa cháy tốt đối với các loại hóa chất, xăng dầu và khí sẽ tan trong không khí khi xịt xong nên không phải tốn công lau dọn hay sợ làm hư hại các thiết bị.
Tuy nhiên, tại các cây xăng thường có không gian thoáng thường có gió nên khi xịt bình chữa cháy khí CO2 cần hết sức cẩn thận. Nếu bạn xịt ngược chiều gió sẽ khiến khí CO2 trong bình dội ngược lại bạn hoặc những người khác.
Khí CO2 có nhiệt độ cực kỳ lạnh lên đến -79 độ C, nếu xịt trúng da người sẽ gây bỏng lạnh nguy hiểm. Nên cần biết cách sử dụng loại bình này mới có thể đảm bảo an toàn.
Bình chữa cháy bột khô
Trên thị trường hiện nay có hai loại bình chữa cháy bột khô phổ biến là bình bột BC và ABC. Trong đó, bình BC chữa cháy được các chất rắn, lỏng còn ABC chữa cháy được các chất rắn, lỏng và khí.
Như vậy, cả hai loại bình này đều có thể sử dụng để chữa cháy cho các chất lỏng trong đó có xăng dầu và hóa chất.
Loại bình chữa cháy bột còn có một loại nữa được gọi là bình chữa cháy tự động hay bình cầu tự động. Loại bình này có dạng hình cầu và được treo phía trên khu vực có nguy cơ cháy nổ cao.
Các cây xăng thường được trang bị bằng loại tự động bình này và được treo bên trên khu vực đổ xăng. Khi có sự cố cháy nổ, nhiệt độ xung quanh bình tăng lên quá 62 độ C bình sẽ tự động phun bột để dập tắt đám cháy.
Bình chữa cháy bột có tác dụng cách ly đám cháy với khí oxy làm đám cháy không thể duy trì và tắt dần. Loại bột trong bình chữa cháy bột có thành phần muối nên khi xịt vào các thiết bị điện tử sẽ gây hư hỏng.
Phương pháp lưu trữ bảo quản hóa chất dễ cháy nổ như sau:
- Kho chứa hóa chất phải chia ra thành nhiều chỗ khác nhau tránh tập trung 1 kho lớn , đặc biệt là những chất dễ gây cháy nổ, hoặc những chất dễ phản ứng với nhau và phát sinh nhiệt hoặc ngọn lửa.
- Kho chứa hóa chất phải đảm bảo an toàn về nguồn nhiệt. Nguồn nhiệt có thể phát sinh từ các vật có nhiệt độ cao, hoặc các vật mang dòng điện phát sinh tia lửa điện, hoặc tia lửa điện phát sinh từ hệ thống điện lưới. Và cần chú ý một số điều sau:
- Nghiêm cấm mang lửa vào kho, cấm hút thuốc, hoặc những thứ dễ bén lửa vào kho.
- Không nên sử dụng những thiết bị bằng kim loại vì khi làm việc gây ma sát dễ bén lửa.
- Hệ thống điện trong kho và các thiết bị vận chuyển trong kho phải luôn có CP để đảm bảo an toàn.
- Kho phải luôn khô ráo, và được vệ sinh thường xuyên để luôn có độ ẩm và nhiệt độ ổn định, cần lắp nhiều quạt gió để tạo không khí thông thoáng trong kho và tránh dồn ứ một lượng lớn hơi của một số các chất dễ bay hơi có khả năng cháy nổ lớn.
- Tránh để hóa chất dễ cháy nổ tiếp xúc trực tiếp với ánh sáng mặt trời, và bao đựng hóa chất phải chắc chắn và có màu không hấp thụ năng lượng từ ánh sáng mặt trời tốt (VD: tránh đóng bao bì có màu đen). Các thùng phuy chứa hóa chất dạng lỏng phải kín không cho hóa chất rò rỉ và bay hơi ra ngoài tránh gây cháy nổ, hạn chế để chung với các loại hóa chất dễ cháy nổ khác.
- Khi di chuyển các hóa chất phải chú ý cẩn thận, tránh để rò rỉ hoặc sinh ra ma sát trong quá trình vận chuyển.
- Các dụng cụ điện như ổ cắm, cầu dao, cầu chì… phải được lắp đặt tránh xa các hóa chất, các thiết bị điện luôn phải có các APTOMAT để đảm bảo khi có sự cố nguồn điện phải được ngắt kịp thời. Bóng đèn chiếu sáng trong kho là loại bóng đèn đề phòng cháy nổ, ít sinh nhiệt. Có thể sử dụng các bóng đèn led, huỳnh quang, hạn chế dung bóng đèn sợi đốt
- Kho chứa hóa chất phải được trang bị các hệ thống báo cháy tự động, chữa cháy tự động và các trang thiết bị chữa cháy tại chỗ.
- Luôn có cán bộ trông coi kho chứa hóa chất 24/24 để kịp thời phát hiện sự cố và xử lí sự cố. Tùy theo quy mô của kho chứa hóa chất mà phân công bố trí số lượng cán bộ trông coi túc trực.
Ai cũng rõ, hỏa hoạn liên quan đến hóa chất xăng dầulà rất nguy hiểm. Việc tuân thủ các phương pháp nêu trên sẽ giúp hạn chế một cách tối đa các nguy cơ cháy nổ hóa chất tại các kho lưu trữ hóa chất, từ đó đảm bảo an toàn sản xuất cho các cơ sở, nhà máy…Hi vọng bài viết này đã giúp bạn có những kiến thức cần thiết để xử lý đám cháy do xăng dầu và hóa chất gây ra.